Ngày 15/12/2021, Bộ tài chính đã có Công văn số 14257/BTC-VP V/v chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản gửi UBND các tỉnh và Tổng cục thuế. Theo đó, Bộ tài chính đề nghị:
“Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các cơ quan liên quan:
– Tăng cường phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin cho cơ quan Thuế để quản lý chặt chẽ thuế đối với các hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản của người dân, doanh nghiệp.
– Yêu cầu các Tổ chức hành nghề công chứng, các cơ quan nhà nước liên quan hướng dẫn người dân, chủ đầu tư dự án bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản kê khai trên hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán, để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật. Các trường hợp chuyển nhượng bất động sản giá kê khai trên hợp đồng thấp hơn giá chuyển nhượng thực tế là hành vi vi phạm pháp luật về thuế, sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
– Thường xuyên vận động và tuyên truyền người dân, doanh nghiệp kê khai trung thực giá chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng mua bán.”
Đồng thời, Bộ tài chính cũng đã có công văn số 438/BTC-VP đề nghị Bộ Công an, Bộ tư pháp phối hợp với Cục thuế để xử lý nghiêm vấn đề này.
Căn cứ cácvăn bản này, nhiều tỉnh đã cho triển khai siết chặt việc ghi giá trên hợp đồng công chứng chuyển nhượng bất động sản của người dân để làm căn cứ tính thuế. Tuy nhiên, việc thực hiện đang còn nhiều vướng mắc. Cơ quan thuế không chấp nhận việc người dân ghi giá chuyển nhượng trong hợp đồng theo giá khung nhà nước mà yêu cầu ghi giá sát với giá thị trường. Còn việc cơ quan thuế xác định giá thị trường như thế nào để yêu cầu người dân thì lại chưa có căn cứ pháp luật rõ ràng. Điều này gây nhiều khó khăn cho người dân khi thực hiện chuyển nhượng bất động sản.
Theo ý kiến của Luật sư Công ty Luật Nguyễn Giang Vina: Cần phải có Văn bản Luật áp dụng thuế chuyển nhượng bất động sản thống nhất, không thể suy diễn, tuỳ tiện áp dụng được. Chúng tôi đồng ý, ủng hộ việc chống thất thu thuế của Nhà nước, nhưng chưa ủng hộ cách làm của các cơ quan thuế hiện nay. Vẫn còn gây hoang mang, chậm hồ sơ của nhân dân, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.
Theo quy định pháp luật, việc định giá tính thuế nếu thoả thuận chuyển nhượng bất động sản thấp hơn giá khung thì áp dụng khung giá Nhà nước, nếu thoả thuận giá cao hơn thì áp dụng giá ghi trong hợp đồng đã áp dụng. Các cơ quan Nhà nước nên điều chỉnh khung giá đất để áp dụng thống nhất trong cả nước, phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành liên quan, tránh gây phiền hà, tiêu cực cho người dân./.